[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Jan Kochanowki napiał ponad tryta raek, tworył je pre całe woje życie - pocynając
od wcenych, łaciokich oricoeniów popre raki dworkie - do carnolekich Pod koniec życia
ebrał je w trech kigach, licących łącnie około tryta utworów i wydał drukiem
w roku 1584 w krakowskiej Drukarni Łaarowej Piane w romaitych okolicnociach,
tanowią woity pamitnik liryczny poety Około pół etki można wywied beporednio
z antologii greckiej. W każdej nich możemy odnaled cątk poety- jego życia
( tw autobiograicne) lub premyleo i relekji na temat wiata i ludi Te krótkie i cto
żartobliwe utwory, wbrew poorom cto dotycą praw bardo poważnych i ważnych
Są piane w myl ilooii toickiej, epikurejkiej, horacjaokiej i chrytiaokiej Mówi i, że poeta
stworył właną odmian raek
Fraki Kochanowkiego cechuje duża różnorodnod tematycna Oobną grup tanowią
raki relekyjne, wyrażające premylenia na tematy egytencjalne, poukujące prawdy ogólnej
(np.
"Ożywocieludzkim"„Modlitwaodezcz”„Omądroci”
). Podmiot lirycny taje i w nich
ilooem, mdrcem, który próbuje opiad prawa rądące wiatem, na który patry dytanem,
arówno poycji horyontalnej jak i wertykalnej Liryka osobista we fraszkach (np.
„DoMagdaleny”
„Donny”„DoJędrzeja”„DoJana”
) miało preentuje ubiektywne donania podmiotu lirycnego,
który obnaża i duchowo pred odbiorcą Jet to godne
„zzaadniczątendencjąindywidualizmu
renesansowego”
.
Obra premyleo autora na temat relacji Bóg- cłowiek możemy odnaled we race
„ O żywocie ludkim” * Wiecna Myli, która jet dalej niż od wieka]. Poeta kreuje w niej Boga jako
obojtnego na prawy ludkie, miejącego i e tworonych prez siebie istot. Wytyka cłowiekowi,
że apomniał o woim Stwórcy i ajmuje i amym obą w wiecie docenym, amiat pomyled
o tym, co bdie po mierci Diwi i, że takie myli prychodą cłowiekowi do głowy dopiero,
kiedy wtrąnie nim mierd kogo innego
Kochanowki wiele woich raek powicił wadom ytemu politycnego (
„Odoktorzehizpanie”
),
potawom połeceotwa i wyolbrymianiu niektórych cech, charakterystycznych dla naszego narodu
lub pocególnych jego wartw połecnych Porua problem epucia duchowieotwa,
na prykład we race
„Nakapelana”
, gdzie wymiewa nieróbtwo i ropicie kleru lub we race
„NaOjcaŚwiętego”
, gdzie wytyka kiżom ich brak achowywania celibatu i poiadanie dieci
Kolejnym problemem, ukaanym pre Kochanowkiego jet dewocja i aływa pobożnod
połeceotwa, we race
„Nanabożną”
, krótkiej, lec jakże treciwej- bohaterka liryczna
jet pobożna i nie grey, ale cto i powiada, co ocywicie precy jedno drugiemu
Fraszka
„Naheretyki”
dla równowagi wymiewa innowierców, naywanych wówca heretykami.
Zaruca im obłud
„Jelizławoczuwazych msza i procesyja, aza lepsze łakomtwoitaambicyja?”
i epucie wcale nie mnieje niż wród duchowieotwa Kocioła Katolickiego
„Chwalizjakowtwymzborzedobrzenauczająaprzediętamięciniezkędydawają”.
Kochanowki pie też o ludiach pocciwych, kromnych, który wtydą i rogłou,
gdyż nie widą w obie nicego nadzwyczajnego, godnego uznania:
made by koperek©
„Toteżwiedzcieżedrudzywejięchwaływtydzą
Podobnożechwalnegowobienicniewidzą.”
Są ludmi dobrymi, nie chcą ławy i chwały, ponieważ jej nie potrebują do ccia
Ucciwym ludiom wytarca to, co poiadają
W kolejnym utworze z cyklu „raki o rakach”, pod tytułem „
Na fraszki”
(II 39) poeta
przestrzega, że nadmierne pożywanie alkoholu jet kodliwe dla drowia, haard prynoi wicej
strat niż yków
„PijaotwozbytniezdrowiuzkodziGrateżczęciejzutratąniżzzykiemprzychodzi”
a brak nadiei na odwajemnioną miłod prawia wielki ból,
„uzybarzokoci”
.
Ctym bohaterem raek jet am piar, o cym wiadcą raki autobiograicne
Włanie w tych krótkich utworach tak bardo widocna była ilooia epikurejka Włanie
hało Horacego, jako apewne wielkiego worca poety,
„carpediem”
, było bardo wyranie
ukaane Dla cłowieka reneanu licyła i dobra abawa, bieiada do rana i żarty, co potwierdza
fraszka
„OdoktorzeHizpanie”
. Jednak cała abawa, pieniąde i inne dobra iemkie dla na nic i
dadą artycie odrodenia, jeli nie bdie mu dopiywało drowie We fraszce
„Nazdrowie”
Kochanowski twierdzi:
„Żenicnadzdrowie,
Ani lepszego,
Ani drożzego”.
Kolejną raką, którą można alicyd do autobiograicnych jet raka
"Dogórilaów"
,
która preentuje araem model życia typowy dla reneanowych humanitów
Mimo, że biografia poety jest - jak na tamte czasy - tounkowo precitna i nie wyróżnia i nicym
niewykłym wród życioryów innych humanitów, to można w niej naled całe bogactwo preżyd
i donao, jakie towaryą cłowiekowi w caie jego iemkiego życia Pojawiają i tu wpomnienia
odbytych podróży, kolejne wierunki amego poety - jako żaka, rycera, dworzanina.
Pojawia i tu też pytanie o nienaną pryłod i bliżającą i tarod, wgldem której poeta nie
cuje jednak lku cy obawy - podmiot lirycny ma nieawodną, nawiąującą do hała
epikurejcyków, recept na życie
"A ja z tym trzymam, co kto w czas pochwyci".
Nie ma wątpliwoci, że Kochanowki jednak „wielkim poetą był” Wikod treci,
awartych w jego krótkich, żartobliwych rakach prawdza si również w diiejych czasach.
Są one bardo różnorodne, dotycą dworkiego życia, miłoci, pryjaciół,
a nawet potawy cłowieka wobec wiata Ukauj potaw typowo reneanową, a wyrażającą i
w nowym pojmowaniu życia, w nowym wideniu pryrody, w głoeniu optymitycnej radoci życia
made by koperek©
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

slaveofficial.keep.pl