Menu
+ - W Boga - wierze. Natomiast nie bardzo wierzę w to, co ludzie mówią o Bogu.+ Jan Jakub Rousseau(1), HISTORIA WYCHOWANIA, HISTORIA WYCHOWANIA LUDZIE+ Jan Jakub Rousseau, ● Filozofia, Filozofia+ Jan Jakub Rousseau(1), ● Filozofia, Filozofia+ Jakub Wicher - Marketing alternatywny, E-boki, marketing+ JAN JAKUB ROUSSEAU, PEDAGOGIKA, Historia Wychowania i Myśli Pedagogicznej+ jakub Hrynko praca z ekonomiki turystyki grupa A2 lit 2, Pomoce Naukowe-ściągi+ Jakub Salinger - Etapem z Warszawy do Krasnoufimska, WIEDZA O KULTURZE, Historyczne teksty źródłowe+ Jakub Cichowicz Mini wykład, szkolenia, WOPR, ratownictwo wodne,+ Jakub Morawiec - Wolin w sredniowiecznej tradycji skandynawskiej, Nieposortowane (2)+ Jakub Gruszczyński, Szkoła, Semestr 4, Podstawy elektroniki, Ćw.2
zanotowane.pldoc.pisz.plpdf.pisz.plcocksparrer.xlx.pl
w3c
|
|
- W Boga - wierze. Natomiast nie bardzo wierzę w to, co ludzie mówią o Bogu.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]//-->.pos {position:absolute; z-index: 0; left: 0px; top: 0px;}Jakub ZabłockiPrzeciwdziałanie patologiom w administracjipublicznej na przykładziezjawiskawhistleblowinguInfrastruktura etycznaPodejmując kwestię patologii we współczesnej administracji publicznej,nie sposób nie uwzględnić zagadnień infrastruktury etycznej, dotyczącejsamej administracji, jak również jej funkcjonariuszy. Obecnie coraz czę-ściej i wyraźniej liczy się jakość i skuteczność zarządzania sprawami pu-blicznymi1. Jednakże okres transformacji ustrojowo-prawnej, przemianspołeczno-politycznych wygenerował wiele nieprawidłowości2, co stano-wiło sposobność do pojawienia się zjawiska patologii w sektorze publicz-nym. Stanowi to przedmiot licznych refleksji polskich i zagranicznych12Zob. szerzej: T. Rabska,Administracja publiczna w świetle integracji z Unią Europej-ską,Samorząd Terytorialny, 2003, nr 4.Szerokie rozumienie patologii w administracji publicznej przedstawia B. Guy Pe-ters. Uważa on, że największą patologią jest nieustanne reformowanie administracjii złudne przekonanie, że jedna zmiana uzdrowi cały system. Problemy organizacjipublicznych porównuje do chorób organizmu człowieka. Zobacz szerzej: B. GuyPeters,Patologies in Public Administration,[w:] P.J. Suwaj, D.R. Kijowski (red.),Patologie w administracji publicznej,Warszawa 2009, s. 21 i n.110JAKUBZABŁOCKIadministratywistów3. Warto w tym miejscu przytoczyć pewną nieskompli-kowaną i bezpretensjonalną metaforę, iż administracja jest jak drzewo. Jejkorzenie to wartości podstawowe, organizacyjne, mocno osadzone w kultu-rze i systemie prawnym. Koroną drzewa są wszystkie systemy organizacyjnei interakcje zachodzące między nimi. Szkodnikami zaś błędne decyzje po-lityczne4. Równie interesujące wydaje się stwierdzenie J.D. Straussmana, iżzjawiska, takie jak przewlekłość poczynań administracji, bezproduktywność,nadmierne rozbudowanie urzędów i uleganie wpływom politycznym, okre-śla się jako „patologia publicznej biurokracji”5. Według zaś definicji J. Cza-putowicza patologie w administracji to łamanie prawa, które może takżeoznaczać pewną szarą strefę zachowań, czyli działanie na granicy prawa, alborozmyślne wykorzystywanie luk czy niedoskonałości prawnych. Autor tenpisze dalej, że przyczyn patologii należy szukać w źródłach prawa, które jestpodstawą działań administracji. Innymi słowy: główną przyczyną patologiijest zła legislacja, zwłaszcza takie elementy, jak bezprawie legislacyjne, wyda-wanie aktów prawnych zawierających błędy legislacyjne, błędne rozwiąza-nia prawne, zjawisko inflacji prawa (nadprodukcja aktów prawnych), brakstabilnych rozwiązań prawnych (częste nowelizacje będące zaprzeczeniemprzejrzystości prawa) oraz brak precyzji i uporządkowania systemu prawa6.Patologia jest zjawiskiem socjologicznym, jednak naruszenie normprawnych kwalifikuje dane zachowanie jako negatywne i pozwala okre-3456Zob. A. Podgórecki,Patologia działania instytucji,[w:] A. Podgórecki (red.),Funk-cjonalność i dysfunkcjonalność instytucji,Warszawa 1974; J. Malec,Patologia społecznajako zjawisko (projekt definicji),Państwo i Prawo, 1986, nr 4; E. Bielecki,Naukawobec aktualnych problemów patologii społecznej,[w:] E. Bielecki, T. Sołtysiak (red.),Patologia społeczna w kulturze przeobrażeń ustrojowych Polski,Bydgoszcz 1994;J. Macała,Patologie życia publicznego III Rzeczypospolitej w myśli lewicy komunistycz-nej,[w:] J.P. Hudzik, W. Woźniak (red.),Sfera publiczna. Kondycja – przejawy –przemiany,Lublin 2006. Pozycje te stanowią tylko niewielki fragment, całego zbioruliteratury dotyczącej patologii w administracji publicznej, jak i wszelkich innychnieaprobowanych zjawisk zaklasyfikowanych również dewiacje.M. Janik,Patologie w administracji publicznej (wybrane zagadnienia),[w:] P.J. Suwaj,D.R. Kijowski (red.),Patologie…,s. 72.Zob.:ibidem;S. Fundowicz,Prawne determinanty relacji urzędnik–petent,[w:]Pro-fesjonalizm w administracji publicznej. Materiały z Konferencji Naukowej, Warszawa30–31 maja 2003,Warszawa 2004, s. 279.J. Czaputowicz,Patologie w administracji publicznej – zagadnienia wprowadzające,wykład wprowadzający na X Dorocznej Międzynarodowej Konferencji NaukowejStowarzyszenia Edukacji Administracji Publicznej „Patologie Administracji Publicz-nej”, Białystok – Białowieża, 26–28 kwietnia 2009.PRZECIWDZIAŁANIE PATOLOGIOM W ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ111ślić mianem dewiacyjnego w działaniach administracji7. Do najczęściejwskazywanych w doktrynie zjawisk patologicznych w sektorze publicz-nym zalicza się korupcję, lobbing, nepotyzm, letaprywację, butę urzęd-niczą, jedzenie na koszt publiczny. W sensie prawnym patologia w naj-wyższym stopniu kojarzona jest z korupcją (jest to tzw. twarda formapatologii), która pojawia się, gdy urzędnik ma strukturalną możliwośćarbitralnego rozstrzygania w sprawach urzędowych. Groźba korupcji na-rasta, gdy mamy do czynienia z brakiem przejrzystości, złym prawemoraz działaniami nieformalnymi. Korupcja dotyczy przede wszystkim sfe-ry zamówień publicznych, czyli sfery, gdzie dochodzi do wydatkowaniapublicznego pieniądza na zakupy produktów i usług na potrzeby admi-nistracji8. Patologia nie musi jednak dotyczyć sektora publicznego i takżenie musi wiązać się z pieniądzem. Obecnie można mówić także o innychjej przejawach, tzw. miękkich formach patologii, a mianowicie – nad-używaniu stanowisk publicznych, prowadzeniu działalności sprzecznejz obowiązkami publicznymi, patologicznej partyjności itd. Patologicznezjawiska są w znacznej mierze skutkiem ubocznym wadliwych rozwiązaństrukturalnych, prawno-organizacyjnych. Niedoskonałe i niedostosowa-ne do aktualnie panujących warunków procedury funkcjonowania urzę-dów, nieefektywne wykorzystywanie zasobów, brak zdolności do reago-wania na problemy i wreszcie nieadekwatne do możliwości wypełnianieról programowania rozwoju. Te i inne aspekty podkreśla się dziś bardzowyraźnie jako płaszczyzny wymagające głębokiej analizy i reformacji.Skuteczne i efektywne zarządzanie sprawami publicznymi wymagadobrze funkcjonującej administracji. Przygotowana, wyszkolona i pro-fesjonalna służba publiczna jest w stanie zagwarantować wysoką jakośćświadczonych usług. Wydajność administracji uzależniona jest od jejfunkcjonariuszy. Odpowiedni system wynagradzania, motywowania,a także karania za złe praktyki, powinien stanowić swoisty model stosun-ków wewnątrz organizacyjnych. Oczywiście, poza elementami formal-nymi, jakie można tworzyć chociażby w kodeksach etycznych9, istnieje789Zobacz szerzej: B. Olszewski,Zjawiska patologiczne w administracji publicznej. Zagadnie-nia wybrane,[w:] A. Szadok-Bratuń (red.),Profesora Jana Bocia Styl – Słowa – Szkoła,Wrocław 2010; W. Lang,Relacje między prawem i moralnością,Studia Filozoficzne, 1985,nr 2–3; S. Pilipiec, P Szreniawski,Socologia administracji – zarys wykładu,Lublin 2008..J. Czaputowicz,Patologie w administracji publicznej…,s. 68.Por. The Council of Europe,Code of Conduct for Public Officials,RecommendationRec. (2000) 10, adapted by the Committee of Ministers of the Council of Europe112JAKUBZABŁOCKIjeszcze większe wyzwanie. Takim wyzwaniem związanym z nowymi za-sadami kierowania zewnętrznego i wewnętrznego w administracji pu-blicznej jest według B. Kudryckiej rozwój wspólnego i obustronnego za-ufania i dobrej woli zarówno polityków, jak i urzędników w działaniachna rzecz dobra publicznego. W tym celu dąży się, aby zwierzchnicy poli-tyczni wraz z urzędnikami służby cywilnej, opierając się na tych samychwartościach konstytucyjnych, działając wspólnie i fair play,dochodzilido wzajemnie satysfakcjonujących rezultatów10. Urzędnik administracjijako przedstawiciel instytucji państwa pełni funkcję służebną, w związkuz tym powinien odznaczać się takimi cechami, jak uczciwość, rzetelność,nieskazitelność. Ponadto swoim zachowaniem powinien dawać godnyprzykład, jak również godnie reprezentować swoją instytucję. Polski Ko-deks etyki służby cywilnej określa, jaka powinna być i jak powinna za-chowywać się osoba będąca członkiem korpusu służby cywilnej. Jedno-cześnie tworzy standardy pracy i promuje wartości określające misję orazstatus zawodowy jej urzędników. Katalog kodeksowych zapisów możnaująć w następujące kategorie:1) dbałość o dobro publiczne – członek korpusu służby cywilnej przed-kłada dobro publiczne nad interesy własne i swojego środowiska,2) prawość – dba, by jego działania stanowiły wzór praworządnościoraz prowadziły do pogłębiania zaufania obywateli do państwai jego instytucji,3) rzetelność – członek korpusu służby cywilnej pracuje sumiennie,dążąc do osiągnięcia jak najlepszych rezultatów, mając jednocze-śnie za swój obowiązek wnikliwe i rozważne wykonywanie powie-rzonych mu zadań,4) kreatywność – jest twórczy w podejmowaniu zadań, a obowiązki re-alizuje aktywnie, z najlepszą wolą, nie ograniczając się do ich litery,5) odpowiedzialność – nie uchyla się od podejmowania trudnychrozstrzygnięć i odpowiedzialności za swoje postępowanie, wie, żeinteres publiczny wymaga działań rozważnych, ale skutecznychi realizowanych w sposób zdecydowany,on 11 May 2000, article 3; cyt. za: J. Czaputowicz,Standardy etyczne w administracjipublicznej,[w:] J. Czaputowicz (red.),Administracja publiczna. Wyzwania w dobieintegracji europejskiej,Warszawa 2008, s. 363–376.B. Kudrycka,Dylematy urzędników administracji publicznej,Białystok 1995, s. 110i n (rozdział VI).10PRZECIWDZIAŁANIE PATOLOGIOM W ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ1136) opanowanie – w rozpatrywaniu spraw nie kieruje się emocjami,jest gotów do przyjęcia krytyki, uznania swoich błędów i do ichnaprawienia,7) słowność – dotrzymuje wszelkich zobowiązań, kieruje się prawemi przewidzianym trybem działania,8) lojalność – gotów do wykonywania wszelkich służbowych pole-ceń, przy jednoczesnej dbałości, by nie zostało naruszone prawoi nie została popełniona omyłka,9) powściągliwość – wykazuje powściągliwość w publicznym wy-powiadaniu poglądów na temat pracy swego urzędu oraz innychurzędów i organów państwa, ponadto rozumie i aprobuje fakt,iż podjęcie pracy w służbie publicznej oznacza zgodę na ograni-czenie zasady poufności informacji dotyczącej również jego życiaosobistego,10) profesjonalizm – członek korpusu służby cywilnej dba o rozwójwłasnych kompetencji, zawsze merytorycznie przygotowany,11) życzliwość – dba o dobre stosunki międzyludzkie, zapobiega na-pięciom w pracy,12) bezstronność – dbałość o bezstronne wykonywanie zadań i obo-wiązków,13) uczciwość – nie przyjmuje żadnych korzyści materialnych ani oso-bistych w związku z zajmowanym stanowiskiem,14) przejrzystość działań – szanuje prawo obywateli do informacji, ma-jąc także na względzie jawność działania administracji publicznej,przy bezwzględnym przestrzeganiu ustawowo chronionej tajemnicy,15) apolityczność – neutralność polityczna w wykonywaniu zadańi obowiązków,16) uspołecznienie – urzędnik traktuje swoją pracę jak służbę cywilną11.Pozostając nadal w kontekście zasad (postulatów) pracy urzędniczej,warto przywołać pojęcie publicznego zarządzania wartościami G. Stoke-ra. Stwierdza on, że źródłem motywacji może być wzajemna współpracai partycypacja. W takim układzie relacje muszą być oparte na wzajem-nym szacunku. Tym samym każdy, kto „załatwia” sprawy w urzędzie, po-winien móc dostrzec, że panowaniu prawa towarzyszy tam życzliwość dla„interesantów”. Wypada przecież założyć, że administracja jest dla ludzi,11J. Arcimowicz,Wzór urzędnika w ustroju demokratycznym,[w:] J. Czaputowicz (red.),Administracja publiczna…,s. 404–418. [ Pobierz całość w formacie PDF ]zanotowane.pldoc.pisz.plpdf.pisz.plslaveofficial.keep.pl
|