- W Boga - wierze. Natomiast nie bardzo wierzę w to, co ludzie mówią o Bogu.

Jadwiga Izdebska „ Dziecko w rodzinie z problemem bezrobocia”

1. Rodzina z problemem bezrobocia- przyczyny, rozmiar i psychospołeczne skutki.

              Zmiany, jakie dokonały się w ostatnich latach w naszym kraju (zwłaszcza społeczno-gospodarcze) zagrażają prawidłowemu funkcjonowaniu niektórych polskich rodzin- szczególnie tych, których  podstawą egzystencji są dochody z tytułu zatrudnienia ich żywicieli. Jednym z czynników, który spowodował, że rodziny stały się dysfunkcjonalne jest zjawisko bezrobocia.

              Bezrobocie może różnie interpretowane:

- jako prywatny ( rodzinny, osobisty) problem jednostki, która nie może znaleźć zatrudnienia

- jako problem społeczny, stan względnej swobody kogoś, kto okresowo pozostaje wolny od pracy, ale także jako sytuacja rosnącego uzależnienia od innych, boleśnie odczuwana niemożność zrealizowania potrzeby pracy.

              Rodzina z problemem bezrobocia to taka, w której przynajmniej jedno z rodziców jest bezrobotne dłużej niż jeden rok. To długotrwałe bezrobocie stwarza szczególne zagrożenie dla funkcjonowania rodziny. Dotyczy ono 44% rodzin bezrobotnych ( w stosunku do ogółu rodzin bezrobotnych). Przy czym 69,5% rodzin nie posiada prawa do zasiłku. Brak pracy powoduje degradację ekonomiczną jednostki i rodziny, potęguje biedę oraz rozszerza sferę ubóstwa. Przedłużający się czas braku pracy stał się podstawowym czynnikiem rodzenia się nowej warstwy ubogich- rodzin, które wcześniej miały wprawdzie niskie dochody i żyły skromnie, ale radziły sobie same i nie korzystały ze świadczeń ośrodków w pomocy społecznej. Do kręgu ubóstwa , wynikającego bezpośrednio z bezrobocia, zostały jednak włączone rodziny, które miały stosunkowo wysoki standard w okresie zatrudnienia i nadal posiadają wiele dóbr trwałego użytku. Ubóstwa nie widać jeszcze w bezpośrednim otoczeniu tych rodzin, ale wiąże się ono przede wszystkim z brakiem dochodów na zaspokojenie potrzeb życia  codziennego.

              Wśród osób bezrobotnych wzrasta liczba kobiet w wieku aktywnego rodzicielstwa ( 25-35 lat), zwłaszcza posiadających rodzinę. Często posiadanie i sprawowanie nad nimi opieki  zniechęca pracodawców do ich zatrudnienia. Bezrobocie kobiet powiększa obszary niedostatku rodzin.

              Przyczyny bezrobocia rodzin wiążą się głównie z położeniem geograficznym, strukturą społecznie- gospodarczą, poziomem urbanizacji i rozwoju infrastruktury społecznej charakteryzującym lokalne rynki pracy oraz ze specyficzną sytuacją demograficzną. Inną przyczyną szybkiego wzrostu liczby osób bezrobotnych jest przeregulowany rynek pracy. Kodeks pracy utrudnia zwolnienie , ale również skutecznie blokuje możliwości szybkiego znalezienia nowego zatrudnienia. Utrata pracy lub brak możliwości uzyskania zatrudnienia dyskomfortu psychicznego. Konsekwencje bezrobocia mogą być inne dla każdego człowieka, zależnie od jego specyficznej konstrukcji psychofizycznej , ale również od funkcji, jaką pełni praca w jego życiu i od reakcji otoczenia.

              Cztery etapy reakcji na utratę pracy:

1. na ogół wiadomość o pozbawieniu pracy wywołuje wstrząs psychiczny. Reaguje złością, agresją. Szok jest reakcją oszołomienia, zagubienia, często jest związany z lękiem i niedowierzanie. Faza szoku trwa trzy miesiące.

2.po około 3 miesiącach  bezrobotny wchodzi w fazę pseudo optymizmu związaną z nadzieją na szybką zmianę sytuacji. Zwraca uwaga na dobre strony bezrobocia, traktując je jako czas urlopu. Jest to oczekiwanie złudne, ponieważ urlop jest  góry określoną przerwą w pracy.

3. po okresie około pół roku poczucie zagrożenia znacznie wzrasta, gdy poszukiwanie pracy kończy się niepowodzeniem. Pojawia się przekonanie że Itak nie da się nic zrobić. Jest to faza pesymizmu. Jednostkę ogarnia troska o przyszłość, niepokój o to, co będzie dalej.

4. w przedłużającym się okresie bezrobocia człowieka ogarnia beznadziejność, apatia. Wielu przestaje poszukiwać pracy. To faza fatalizmu, w której pojawia się cały syndrom bezrobocia często depersonalizacji, zaburzenia psychosomatyczne.

              Trzy syndromy reakcji psychicznych na sytuację bezrobocia:

- „syndrom braku perspektywy”- u najmłodszych do 24 roku życia- związany z ich odczuciem zablokowania szans rozwoju osobistego.

- „degradacja społeczna”- pomiędzy 25 a 50 rokiem życia- występuje „bezradności”, którego objawem jest poczucie braku szansy na wyjście z tej sytuacji.

              Bezrobocie z punktu widzenia ekonomicznego i psychologicznego jest stanem przymusowej zależności od innych. Bezrobociu towarzyszą osobiste dramaty, widoczne szczególnie w rodzinie( sytuacja bezrobocia zakłóca realizację podstawowych funkcji rodziny). Pozbawienie dotychczasowych dochodów pracy zawsze prowadzi  do obniżenia standardu życia. Bezrobotne rodziny utrzymują się z zasiłków dla bezrobotnych  i zasiłków rodzinnych.  Trudności finansowe wpływają na ograniczenia zakupów w rodzinach z problemem bezrobocia. KOniecznośc ograniczenia wydatków na zywność  spowodowała, że w wielu rodzinach zaczęło występować zjawisko niedożywienia, a nawet głodu. W szczególnym trudnym położeniu znajdują się rodziny niepełne gdzie prace stracił jedyny żywiciel rodziny.

              Cztery wzory poziomu życia:

- na granicy biedy zyją bezrobotni w duzych gospodarstwach domowych, w których nikt nie pracuje, uzyskiwane dochody są niskie, pochodzą z rent, emerytur i zasiłków.

2. Relacje pomiędzy członkami rodziny w sytuacji bezrobocia rodzica

Duże znaczenie dla rozwoju dziecka ma więź emocjonalna dziecka z rodzicami.

CDN…