- W Boga - wierze. Natomiast nie bardzo wierzę w to, co ludzie mówią o Bogu.

JAN KALWIN:

Urodził się 10 lipca 1509 r. w Noyon. małym historycznym miasteczku położonym w północnej części Francji. w Pikardii. Jego matka, piękna, inteligentna i pobożna niewiasta. przedwczesną śmiercią osierociła Jana we wczesnym dzieciństwie. Jego ojciec dzięki zdolnościom i pracy uzyskał stanowisko prekursora kapituły. Często też wchodził w konflikty z władzami kościelnymi. Synowi swemu Janowi starał się zapewnić gruntowne wykształcenie. Najpierw młody Kalwin uczył się w Noyon, później w Paryżu studiował sztuki wyzwolone i teologię. Niezwykle zdolny, w nauce odznaczał się wielką pilnością i pracowitością. Był bardzo przywiązany do kościoła rzymskiego i z przerażeniem dowiadywał się o naukach reformacyjnych. nie miał wątpliwości, że “heretycy” zasługują na stos. Jako obrońca Kościoła zetknął się z protestanckimi naukami. Był to pierwszy promień światła Bożego, który przebił mury scholastyki i przesądu, które więziły Kalwina.

Duży wpływ na niego wywarła dysputa jaką prowadził z kuzynem Piotrem Oliyitanem, oddanym zwolennikiem reformacji i tłumaczem Biblii z hebrajskiego na francuski. Od Oliyitana usłyszał takie stwierdzenie: “Są tylko dwa rodzaje religii na świecie: jeden to ten, który został wymyślony przez ludzi, w którym człowiek zbawia się przez ceremonie oraz dobre uczynki, drugi rodzaj to religia objawiona w Biblii, ucząca, że człowiek może być zbawiony tylko z łaski Bożej”. Kalwin daleki był od przyjęcia takiego stanowiska, jednak w jego umyśle zrodziły się myśli, których nie mógł się pozbyć. Świadomość grzechu nie odstępowała go.

Na takim stanie duszy zobaczył, jak na jednym z publicznych placów palono heretyka. Uderzył go spokój na obliczu męczennika. Porównał to z własną rozpaczą i duchową udręką, jaka go nie odstępowała mimo najsurowszego posłuszeństwa wobec Kościoła. Wiedząc, że zwolennicy Reformacji opierają swoją ufność na Biblii postanowił ją przestudiować. Z namowy ojca znanego ze swego krytycznego stosunku do ówczesnego kościoła udał się do Orleanu, aby na tamtejszym uniwersytecie, słynącym ze znakomitych profesorów, zgłębić tajniki wiedzy prawniczej. Jednym z ludzi, którzy wywarli wówczas ogromny wpływ na dalszy rozwój Kalwina był wykładowca literatury i języka greckiego, Melchior Wolmar, gorący zwolennik Marcina Lutra. Ten wielki erudyta, pomógł Kalwinowi zapoznać się z poglądami niemieckiego reformatora, a także pobudził do własnych refleksji nad Pismem Świętym.

Do grona nauczycieli w tym okresie studiów Kalwina należało również kilku innych zwolenników Reformacji, m.in. Nicolas Berauld wychowawca Gosparda de Coligny, Anny Du Bourg, spalony na stosie w 1559 r. za obronę Reformacji, a także Francois Flotman, prekursor prawa międzynarodowego.

Po śmierci ojca w 1531 r. Jan Kalwin wolny od jego nacisku, aby poświęcić się karierze prawniczej, zmienił całkowicie swe zainteresowania i wysiłki w kierunku Pisma Świętego. O swych religijnych zmaganiach napisał w liście do kardynała Sadoleta. W tym samym liście Kalwin wyznaje kardynałowi o swym całkowitym oddaniu się Bogu, O swych wewnętrznych walkach, głębokich wahaniach i wielkim żalu na myśl o opuszczeniu Kościoła, z którym związał się od dzieciństwa. Jego krótki pobyt w Paryżu w 1533 r. zostaje przerwany wybuchem prześladowania zwolenników Reformacji. Wskutek groźby aresztowania, Kalwin ratuje się ucieczką. Schronienie znalazł u swego przyjaciela Louisa Tillet`a w Anglouleme;

W 1534 r. Kalwin pisze swą pierwszą pracę teologiczną zatytułowaną La Psychopannychie (Czujność duszy), w której przeciwstawia się poglądom anabaptystów.

Pod koniec 1534 r. ponownie musi pozostawić Francję, udaje się przez Strasburg do Bazylei. Tutaj pod przybranym nazwiskiem Martianusa Lucariusa oddaje się studiom i pracy nad Nauką religii chrześcijańskiej. Pierwsze jej wydanie w języku łacińskim ukazało się w Bazylei w 1536 r.

Prześladowania jakie wybuchają we Francji zmuszają zwolenników zreformowanego Kościoła do opuszczenia jej granic i szukania schronienia na obczyźnie. Francja odrzuciwszy Ewangelię, ten dar nieba, zasiała ziarno bezprawia i zniszczenia.

Jan Kalwin wygłaszając codziennie kazanie w kościele św. Piotra, prowadząc wykłady teologiczne, pisząc traktaty, powoli precyzuje doktrynę reformowaną. a także określoną strukturę kościelną.

Często pomawia się Kalwina o dyktaturę duchową czy dogmatyczną. Należałoby to jednak nazwać wielkim autorytetem duchowym, jakim cieszył się Reformator. Oczywiście przewodniczył zgromadzeniu duchownych, był profesorem teologii, wygłaszał codziennie kazania, prowadził ogromną korespondencję, posiadał duży wpływ na konsystorz, któremu wszakże nie przewodniczył. Nie mógł być dyktatorem człowiek, któremu do końca życia nie udało się uniezależnić spraw Kościoła od władzy cywilnej.

Nazwisko Jana Kalwina często kojarzy się lekceważąco z nauką o przeznaczeniu. Owszem, uczył o przeznaczeniu, ale ówcześni widzieli tę naukę w całkowicie innym, świetle niż my. W czasach współczesnych reformatorowi dość powszechnie jeszcze wierzono, że przeznaczenie zależy od decyzji duchownych, bowiem oni posiadają klucze do Królestwa Niebieskiego. Kalwin natomiast uczył, że los każdego człowieka został określony przez Boga, a nie przez ludzi, już przed założeniem świata. Trudno sobie dziś uzmysłowić jak wielką ulgę musiała przynieść ta nauka jego wiernym. Kalwin uważał też, że w życiu człowieka zachodzi cudowna zmiana (uświęcenie), jeżeli ten widzi siebie jako wybrane dziecko panującego Boga.

Umiera przytomnie 27 maja 1564 r. Pochowany zostaje na cmentarzu Plain Palais w Genewie. Zgodnie z jego ostatnią wolą grobu nie oznaczono żadnym kamieniem. Dziś nie ma śladu po miejscu ostatniego spoczynku Wielkiego Reformatora, który przez całe życie głosił, iż cała chwała należy się tylko Najwyższemu Bogu... Soli Deo gloria! Jedynemu Bogu chwała.

ZNACZENIE JANA KALWINA DLA ROZWOJU REFORMACJI

Wybitną cechą osobowości Jana Kalwina była jego niezwykle żywa i głęboka wiara w mądrość i miłość Bożą, posłuszeństwo i podporządkowanie się woli Stwórcy. Inną nie mniej ważną cechą jego osobowości była niezwykle żywa inteligencja połączona z rozległą wiedzą. Ta wiara i wypływające z niej przekonanie, że celem człowieka jest oddawanie czci i służenie Bogu, stanowiły podstawę całej wszechstronnej działalności życiowej Kalwina, dawały siłę do walki o zachowanie i utrwalenie prawdy Bożej. Mimo dolegliwości fizycznych, a niejednokrotnie także chwil goryczy i osamotnienia, mobilizowały go do wytężonej pracy teologicznej i kaznodziejskiej.

Działalność Kalwina w Genewie obejmuje prawie 30 lat. W pierwszym okresie jego działalności w oparciu o nauki Pisma Świętego, praca jego zmierzała do założenia struktur organizacyjnych i nauki zreformowanego Kościoła. W drugim okresie — by szerzyć stamtąd Reformację w całej Europie. Ważną częścią działalności Kalwina było utrzymywanie korespondencji ze zwierzchnikami kościelnymi, teologami, osobami panującymi, humanistami i przyjaciółmi. Obdarzony głębokim umysłem i rozległą wiedzą, był zdolny ogarnąć różnorodne problemy europejskie. Był prawdziwym Europejczykiem.