- W Boga - wierze. Natomiast nie bardzo wierzę w to, co ludzie mówią o Bogu.

J. Amos Komeński – twórca pedagogiki nowo szkolne

Proces wychowawczy wg Komeńskiego

SZKOŁA MACIERZYŃSKA 6-7 ROK ŻYCIA
- rozpoczyna się po urodzeniu
- ważne wychowanie fizyczne, które obejmuje troskę matki o zdrowie dziecka, higienę odżywiania, ubiory, zabawy, ćwiczenia ruchowe
- ważne wychowanie moralne, uczenie posłuszeństwa i szacunku dla starszych, przyzwyczajenie do pracy, wrażliwość na pochwałę, upomnienia, nauki religii i śpiewu pieśni kościelnych

SZKOŁA JĘZYKA OJCZYSTEGO 6-12 LAT
- obowiązkowa dla biednych i bogatych, chłopców i dziewcząt
- nauka w języku ojczystym
- nauka czytania i pisania, rachunków, geometrii, śpiewu , ekonomii, polityki, fizyki, kosmografii

SZKOŁA ŁACIŃSKA 12-18 LAT
- typ szkoły średniej
- uczeń wychodząc z tej szkoły posiadał wiedzę encyklopedyczną,
- nie była obowiązkowa
- uczono gramatyki, retoryki,, dialektyki, arytmetyki, geometria, astronomia, muzyka

STUDIA 18-24 LAT
- uniwersytety
- tzw. szkoła dojrzewającej męskości
- nie zakazuje dziewczętom dostępu do studiów
- szkoły kończy się podróżami

KOMEŃSKI JAKO TWÓRCA PEDAGOGIKI NOWOŻYTNEJ
1. twórca systemu klasowo – lekcyjnego, wprowadził podział materiału programowego na jednostki tematyczne i czasowe oraz podział młodzieży na klasy wg stopnia posiadanej wiedzy
2. stworzył schemat systemu wychowawczego ( szczebli edukacyjnych ) i określił czego należy użyć w danym szczeblu
3. wprowadza koncentrycznie układ materiału programowego np. w szkole podstawowej czegoś uczono i w dalszych szczeblach powraca się do tego materiału
4. formułuje i określa znaczenie zasad wychowania:
- zasada poglądowości – nie wystarczy dziecku podać reguły, trzeba ja przedstawić - rysunek
- zasada logicznej- kolejności
- zasada stopniowania trudności
- zasada wiązania teorii z praktyką
- zasada indywidualizacji